ژیل میلو واسری (Gilles MILO-VACÉRI)، شاعر و نویسنده داستان کوتاه فرانسوی، که جوایز ادبی بسیاری برای اشعار و داستان‌های کوتاهش دریافت کرده، در وبلاگ شخصی‌اش به توضیح مختصر اما مفیدی در ارتباط با تفاوت میان رمان و داستان کوتاه پرداخته است. وی در این زمینه می‌نویسد:

تفاوت میان رمان و داستان کوتاه؟

خب این سوال غالباً برای خودم پیش می‌آید، اما پاسخ دادن به این سوالِ در ظاهر واضح و بدیهی، چندان آسان نیست. شاید برایتان خنده‌دار باشد که من حتی نویسندگان داستان کوتاهی را می‌شناسم که پاسخ این سوال را نمی‌دانند.
تعریف
⦁ رمان همواره در سنت داستان‌نویسی حضور پر رنگی داشته: یک قصه پیدا کنید، آن را تعریف کنید، شخصیت‌هایتان را توصیف کنید، یک گره ایجاد کنید، در طی چند فصل آن را باز کنید، و در انتها هم از طریق یک میان‌بُر، داستان را تمام کنید: رمان شما پخته و آماده خوردن است!
⦁ داستان کوتاه، زیر مجموعه‌ای از رمان نیست و ژانری کاملا مجزاست. داستان کوتاه متنی معمولا کوتاه با شخصی‌‌های کم است که انتها و پایان آن از اهمیت بسیاری برخورداری است. یک شوک غیرقابل پیش‌بینی، تعجب‌آور، سریع و مختصر از ویژگی‌های اصلی داستان کوتاه است.
خب تفاوت در کجاست؟
من می‌توانم تفاوت‌ها را در شاخص‌های کوتاهی برای شما ذکر کنم:
⦁ محتوای داستان کوتاه بر خلاف محتوای رمان، حول محور تنها یک رویداد در بازه زمانی کوتاه می‌گردد.
⦁ تعداد شخصیت‌ها محدود است و کمتر به روحیات و خلقیات آنها پرداخته می‌شود.
⦁ تعداد صفحات داستان کوتاه از نظر من خیلی مهم است.یک داستان کوتاه نمی تواند صدها صفحه به خود اختصاص دهد و همزمان تبدیل به رمان هم نشود! داستان کوتاه یعنی متن کوتاه اما تأثیرگذار.
⦁ در مورد انتهای داستان هم، من باز هم از کلمه شوک استفاده می‌کنم. انتهای داستان کوتاه باید غافلگیرکننده باشد و حسی در خواننده برانگیزد.
ناشران از میان رمان و داستان کوتاه، کدام یک را می‌‌پسندند؟
هر دو به یک اندازه! البته تمایل به داستان کوتاه کمی بیشتر است!
با ایجاد نسخه‌های دیجیتالی ادبیات، ناشران معمولا داستان‌های کوتاه یا مجموعه داستان‌های کوتاه دیجیتالی را لیست آثارشان قرار می‌دهند. من اصرار دارم به شما بگویم که اگر داستان کوتاه بنویسید، هیچ از پرستیژ شما کم نمی ‌شود و از دانش ادبی‌تان کاسته نمی‌شود و هیچ تأثیری بر قضاوت ناشران از شما ندارد!
حتی جایزه گنکور که بزرگترین جوایز ادبی فرانسه و دنیاست و جوایز بسیار مهم مختص داستان کوتاه در جهان وجود دارند.
به چه موضوعاتی در داستان کوتاه می‌توان پرداخت؟
موضوعات داستان کوتاه به همان اندازه رمان متنوع است. تخیلی، عاشقانه، تاریخی، پلیسی، معمایی و غیره. اما هر موضوعی که انتخاب می‌کنید، فراموش نکنید که یک داستان کوتاه باید منسجم باشد، یک سناریوی حقیقی داشته باشد و مسئله در مدت زمان کوتاهی ارائه دهد.
آیا نوشتن داستان کوتاه، موجب نوشتن رمان در آینده می‌شود؟
مواظب باشید! من اصلاً نمی‌گویم که نگارش داستان کوتاه لزوماً به طور خودکار موجب تسلط بر نگارش یک رمان می‌شود. نه اصلاً!
البته داستان کوتاه فضای بسیار مناسبی برای تازه‌کاران است و به تدریج ممکن است افق‌های بیشتری برای شما باز کند.
به خاطر داشته باشید که من همیشه توصیه می‌کنم که مسابقات ادبی راه خوبی برای اینکه خودتان را بسنجید، هستند. خوب درک کنید که چیدمان دکوراسیون داستان، حرکات شخصیت‌ها و مدیریت وقایع در متنی که اندازه و حجم ان توسط داوران مسابقه تعیین می‌شود، کار بسیار سختی است. تمرین این مدل نگارش، نیازمند تفکر و تعمق و تجریه‌ای است که در گذر زمان به دست می‌آید.
اگر به اندازه کافی داستان کوتاه نوشته اید، می‌توانید شروع به نوشتن یک رمان کنید و در چهارچوبی با محدویت‌های ساختاری کمتر، خیالتان بابت اندازه متنتان راحت باشد.
به عنوان نتیجه‌گیری، از نظر تکنیکی، داستان کوتاه چیست؟
1- تکنیک روایت‌گری و نگارش:
⦁ یک سناریو ساده مبتنی بر یک رویداد، یک اتفاق.
⦁ تعداد شخصیت‌های کم، از 1 تا 5 نفر با توصیفات کوتاه از خلقیات.
⦁ روایت صریح، سبک مستقیم.
⦁ پایان هوشمندانه، در ارتباط مستقیم با موضوع که باید خواننده را غافلگیر کند
2- تکنیک محض:
⦁ معمولاً متنی که به خوبی در چهارچوب آثار مسابقات گنجانده شود، حدود 15 صفحه word است.
⦁ کوتاه‌ترین داستان‌های کوتاه من، 7.500 کلمه و بلندترین آنها 25.000 کلمه بوده‌اند.(البته با احتساب فاصله، به ترتیب 45.000 هزار و 150.000 کلمه در Word)
⦁ داستان کوتاه، مقدمه و مؤخره ندارد.
⦁ داستان کوتاه فصل‌بندی ندارد.

مشهور ترین نویسندگان داستان کوتاه
تقریباً تمامی اسامی بزرگ ادبیات جهان، نویسنده داستان کوتاه بودند. بعضی از آنها شامل:
⦁ بالزاک
⦁ آلن پو
⦁ موپاسان
⦁ چخوف
⦁ کنون دویل
⦁ کافکا
⦁ یورسنار
⦁ ازیمو
⦁ بوزاتی
⦁ لاوکرفت
حالا می‌بینید که نوشتن داستان کوتاه خجالت ندارد؟!
یادآوری:
شروع به نوشتن داستان کوتاه کنید و حواستان باشد که این کار یک تکنیک منحصر به فرد است که با رمان‌نویسی تفاوت بسیار دارد.